- Κερουμπίνι, Λουίτζι
- (Luigi Cherubini, Φλωρεντία 1760 – Παρίσι 1842). Ιταλός συνθέτης. Άρχισε να μελετά μουσική με τον πατέρα του, καθηγητή του κλαβεσέν, και αργότερα μετέβη στην Μπολόνια, όπου είχε δάσκαλο τον Τζουζέπε Σάρτι. Ταξίδεψε σε όλη την Ιταλία και το 1783 σημείωσε καταπληκτική επιτυχία στη Βενετία με την όπερα Σύζυγος τριών γυναικών και άντρας καμιάς.
Το 1786 βρέθηκε στο Παρίσι, όπου τέθηκε υπό την προστασία επιφανών προσώπων –μεταξύ των οποίων και η Μαρία Αντουανέτα– και εκεί έζησε τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του, με εξαίρεση μερικά σύντομα ταξίδια στο Τορίνο, στη Βιέννη και στο Λονδίνο. Από το 1821 έως τον θάνατό του ο Κ. διηύθυνε το Κονσερβατουάρ, όπου παλαιότερα κατείχε την έδρα της σύνθεσης. Φρόντισε μάλιστα να αναδιαρθρώσει την οργάνωσή του και να συνεργαστεί με μια ομάδα αξιόλογων καθηγητών. Από τη θέση του γενικού διευθυντή του Théâtre de Monsieur (αργότερα Théâtre Feydeau), έκανε γνωστές στο Παρίσι τις πιο ωραίες συνθέσεις των Παϊζιέλο και Τσιμαρόζα και προσκάλεσε από την Ιταλία τους καλύτερους τραγουδιστές όπερας.
Προικισμένος με γνήσια δημιουργική δύναμη, έγραψε μια λειτουργία σε ηλικία 13 ετών και την πρώτη του όπερα (Κουίντο Φάμπιο) σε ηλικία 19 ετών. Ο Κ. συνέθεσε το έργο του σε δύο περιόδους. Η πρώτη έφτανε έως το 1788 (χρονολογία της Ιφιγένειας εν Ταύροις) και περιλάμβανε έργα σε καθαρά ιταλικό ύφος, χωρίς μεγάλη πρωτοτυπία. Η Lodoiska (1791) αποτέλεσε τη μετάβαση στη δεύτερη δημιουργική περίοδο· ο ρόλος της ορχήστρας επεκτάθηκε, οι χαρακτήρες των προσώπων αποδίδονταν με περισσότερη δύναμη και η μελωδία απέκτησε μεγαλύτερη έκταση. Έξι χρόνια αργότερα, στη Μήδεια, της οποίας η δράση ήταν συγκεντρωμένη μόνο στο κύριο πρόσωπο, εγκατέλειψε την παράδοση του ευτυχισμένου τέλους και ανέτρεψε τα βασικά έως τότε θέματα της όπερας. Το μελόδραμα αυτό ανέβηκε στα μεγαλύτερα θέατρα της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Αυστρίας και της Αγγλίας και προκάλεσε τον ενθουσιασμό και την επιδοκιμασία όλων των συνθετών, που βρήκαν σε αυτό ένα πρότυπο για να ακολουθήσουν. Το 1803 ο Ανακρέων, που αποτέλεσε πραγματικά τον προάγγελο της όπερας του 19ου αι., δεν σημείωσε μεγάλη επιτυχία. Το τελευταίο μελοδραματικό έργο του Κ. είναι Οι Αβανσεράγοι (1813). Το μεγαλοπρεπές, καθαρό και κομψό ύφος, η δραματική αίσθηση και ο ενορχηστρωτικός πλούτος αποτελούν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του Ανακρέοντα καθώς και των 6 Κουαρτέτων, της Συμφωνίας και των 3 Ρέκβιεμ, έργων από τα οποία δεν λείπει, σε κάποιες στιγμές τους, μια σχεδόν ρομαντική πνοή.
Ο Κ. έγραψε επίσης πολλά θεωρητικά μουσικά έργα, από τα οποία το γνωστότερο είναι το Cours de contrepoint et de fugue (1835).
O Ιταλός συνθέτης Λουίτζι Κερουμπίνι, σε προσωπογραφία του Zαv Ογκίστ Ενγκρ (Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι).
Dictionary of Greek. 2013.